SỎI MẬT - Triệu chứng, nguyên nhân, cách giải quyết
Chào các bạn,
Trong bài viết này mình muốn xóa tan sự nghi ngại của những ai đang keto và đặc biệt là thực hiện nhịn ăn gián đoạn (intermittent fasting) về SỎI MẬT. Gần đây có tin đưa về 1 cô người Trung Quốc có 200 viên sỏi mật vì lý do nhịn ăn bữa sáng 10 năm.
Trước hết, đây là tin hoàn toàn vô căn cứ, phỏng đoán và không có bằng chứng khoa học nào hỗ trợ.
Vậy để hiểu đúng về MẬT và SỎI MẬT, chúng ta hãy cùng tìm hiểu nhé.
SỎI MẬT LÀ GÌ?
Sỏi mật thực tế là những viên sỏi cholesterol và nguyên nhân gây ra sỏi mật không phải là do ăn nhiều cholesterol mà là do bạn không có đủ MUỐI MẬT - bile để làm tan cholesterol.
MUỐI MẬT LÀ GÌ?
Muối mật - bile do gan sản xuất ra và được dự trữ ở túi mật (gallbladder) với mục đích chính là để tiêu hóa chất béo từ thức ăn nạp vào cơ thể. Một ví dụ dễ hiểu thế này: bạn lấy dầu ăn đổ vào cốc, tượng trưng cho chất béo ăn vào, sau đó lấy nước rửa bát đổ vào cốc và lắc đều. Điều gì xảy ra? Nước rửa bát sẽ hòa tan dầu ăn, chặt nhỏ mỡ ra - giống như muối mật làm với chất béo vậy.
Muối mật chặt nhỏ chất béo ra, sau đó tuyến tụy ở bên cạnh sẽ cử enzyme tiêu hóa chất béo mang tên lipase và tiếp tục chặt nhỏ nữa ra thành các axit béo mà cơ thể có thể sử dụng được. Quá trình này diễn ra ở ruột non.
Như vậy muối mật bile nhìn chung có tác dụng tiêu hóa chất béo và cơ thể ta rất cần muối mật.
NGUYÊN NHÂN THỰC SỰ CỦA SỎI MẬT?
Đó là sự thiếu hụt muối mật bile làm cho không hòa tan được một số hạt cholesterol.
ĐIỀU GÌ GÂY RA THIẾU MUỐI MẬT?
Nguyên nhân gây ra sự thiếu hụt của muối mật là:
1. Thừa estrogen: rất dễ nhận thấy một điều, phụ nữ thời kì mang thai rất dễ xuất hiện sỏi mật do estrogen tăng cao trong giai đoạn này. Hoặc phụ nữ dùng thuốc tránh thai hay sử dụng các liệu pháp thay thế hormone HRT - đều là các tác nhân làm tăng estrogen trong cơ thể.
2. Thừa cortisol (hormone stress)
3. Quá nhiều insulin
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Vì sao? Vì insulin không những làm hạn chế sản xuất muối mật ở gan do nó khiến gan liên tục làm việc quá tải mà còn làm cạn kiệt nguồn dự trữ muối mật sẵn có trong túi mật. Do đó người tiền tiểu đường hoặc tiểu đường thường dễ bị sỏi mật là vì thế. Insulin nhiều khi ta ăn thường xuyên hoặc ăn chế độ nhiều carb.
4. Chế độ ăn ít mỡ
Nghe thì ngược đời nhưng sự thật là như vậy. Thử nghĩ mà xem: cái gì kích thích sản xuất muối mật? Chính là chất béo, cụ thể hơn là chất béo bão hòa. Nếu một chế độ ăn ít béo thì cơ thể không sản xuât ra muối mật. Muối mật ngoài tác dụng làm tan dầu mỡ ăn vào thì còn là dung dịch bôi trơn với nhiều chức năng khác. Thế nên nếu muối mật sản xuất ra ít thì cholesterol từ gan chảy qua ống mật sẽ tắc ở túi mật, lâu ngày cô đặc lại thành sỏi mật.
CÁC TRIỆU CHỨNG CỦA THIẾU MUỐI MẬT
1. Chướng bụng
2. Khó tiêu hoặc không tiêu
3. Ợ hơi
4. Táo bón hoặc có lúc tiêu chảy nhưng phổ biến hơn là táo bón.
5. Đau hoặc quặn thắt ở ngay dưới mạn sườn bên phải.
6. Đau ở xương bả vai phải hoặc vai phải, có thể kéo lên cổ, gáy rồi lên đến đầu...Hầu hết mọi triệu chứng đau ở nửa bên phải phía trên cơ thể.
7. Triệu chứng tệ hơn đặc biệt khi ăn đồ chiên, xào nhiều mỡ. Ví dụ như ăn KFC hoặc mùa này có món bánh chuối, bánh khoai, bánh ngô chẳng hạn...
8. Đau ngực. Tại sao? Vì khi túi mật có vấn đề sẽ đẩy ngược lên gan, sau đó gan tạo áp lực lên tim ở ngay cạnh nó. Những người ngủ nằm nghiêng về bên phải dễ chịu hơn bên trái thường là có vấn đề về gan, mật.
9. Buồn nôn
10. Phân nổi hoặc nhạt màu (nâu sáng màu hoặc xám)
CÁCH GIẢI QUYẾT
Sau khi đọc những giải thích trên kia thì chắc chắn các bạn cũng có thể tự đưa ra kết luận làm cách nào để cải thiện vấn đề về túi mật. Đương nhiên đầu tiên đó là ăn keto và IF để giảm insulin - tác nhân gây thiếu hụt bile, đồng thời để cơ thể có thời gian nghỉ ngơi, không phải tiêu hóa và để gan sản xuất ra muối mật và tích tụ tại mật.
Ngoài ra thì khuyến khích những bạn nào đang gặp phải các triệu chứng kể trên bổ sung thêm muối mật bile. Đây là loại thực phẩm bổ sung hoàn toàn tự nhiên nên rất an toàn khi dùng, mà không hề đắt chút nào. Chỉ cần dùng 1 đợt cho đến khi bạn ăn fat vào thấy thoải mái, không bị đầy hơi chướng bụng nữa thì dừng vì cơ thể có khả năng tái sử dụng 90% muối mật. Những ai đã cắt túi mật thì chắc chắn phải trung thành với muối mật thì tiêu hóa chắc chắn cải thiện rất nhiều.
Loại này ngon bổ rẻ, khuyên dùng. Không việc gì phải mua loại đắt tiền vì muối mật an toàn, làm từ chính muối mật con bò đực.
Tầm quan trọng của túi mật và muối mật còn nhiều lắm nhưng trong nội dung bài này, mình chỉ muốn chia sẻ rất nhanh và ngắn gọn để các bạn chúng ta yên tâm tiếp tục keto, IF. Báo đài lừa mình nhiều rồi và chúng mình cũng có nhiều phương tiện để kiểm tra những gì họ nói, thế nên hãy thông thái, sống chậm hơn để tiêu hóa kiến thức và thức ăn cho tốt nhé.
xoxo,
S&B
Comments